گیاه گل ساعتی: داروی ضداضطراب و بازکننده عروق و رگها

گیاهی است همیشه سبز که احتیاجات نوری بالایی دارد ، گلهای آن از اوایل تابستان تا اواسط پائیز ظاهر میشن.نامگذاری اون به دلیل شباهت گلبرگها و پرچمها و مادگی به شماره ها و عقربه های ساعت است.رنگ گلها مخلوطی از سفید و آبی و بنفش در اجزای مختلف گل هست.

این گیاه به نور شدید نیاز دارد و در صورت کمبود نور به گل نمیرود.دمای هوا از بهار تا تابستان در محدوده ۲۴ درجه ودر زمستان بهترین دما ۱۵ درجه است.
گیاه به تعویض هرساله گلدان احتیاج دارد، به این منظور هر سال بهار گیاه را هرس کرده و ساقه های ضعیف را حذف کنید و بعد در گلدان یک سایز بزرگتر قرار دهید انتخاب گلدان خیلی بزرگ سبب گل ندادن این گیاه میشود.

گل ساعتی دارای اثرات خواب آوری و ضد اضطرابی است . این گیاه بواسطه اثراتش در پیشگیری از : بروز شدید علائم ترک اعتیاد و بی خوابی موثر میباشد.

خانواده:
Passifloraceae

مشخصات:
گیاهی علفی، چند ساله، دارای ریزوم که چندین ساقه بالارونده و پیچ دار از آن خارج میشوند. برگها متناوب، بدون کرک، با دمبرگ و لوب های پنجهای از ساقهها جدا میشوند. گلها با دمگل منفرد و بلند از محور برگهای بالائی جدا میشوند، هر گل دارای ۵ کاسبرگ سبز روشن و ۵ گلبرگ سفید رنگ است. میلههای پرچم، متعدد، بنفش رنگ و بصورت دایرهای کل نمای گل را از بالا به خود اختصاص داده و در مرکز آنها پرچمها که شکل چخماق تفنگ را دارند در جهات مختلف شکل عقربههای ساعت را بخود گرفتهاند.
میوه گوشتی، معطر، زرد و تخم مرغی شکل بوده و دارای گوشت سفید و تعدادی دانه با بافت خشن میباشد.
زمان جمع آوری گیاه اواخر تابستان است.

راکندگی:
بومیشرق و جنوب آمریکای شمالی و شرق هند میباشد.

بخش های مورد استفاده:
تمام گیاه

ترکیبات شیمیائی:
* هارمینHarmin، هارمانHarman و هارمولHarmul از گروه الکالوئیدها
* کرایزین Chrysin از فلاونوئیدها
* مالتولMaltol از گلیکوزیدها
از مواد موثره اصلی میباشند.

خواص:
آرامبخش و ضد اضطراب: ناشی از کرایزین میباشد که بر روی گیرندههای بنزودیازپینی اثر مثبت Agonist دارد و نیز ناشی از مالتول بوده که اثرات آرامبخشی دارد( برخلاف هارمالین و هارمین)
محرک مغز: بواسطه هارمالین و هارمین که آنزیم منوامین اکسیداز MAO را مهار کرده و باعث تحریک مغز میگردد.
خواب آور: اثر خواب آوری ملایم داشته و معمولا” برای این اثر همراه گیاهان دیگر استفاده میگردد.
باز کننده عروق: بواسطه اثر الکالوئید های گیاه میباشد.
شل کننده عضلات: شل کننده عضلات اسکلتی میباشد. ( ولی بر روی عضلات رحم اثر انقباضی دارد. )

موارد مصرف:
پیشگیری:
اضطراب و بی خوابی: در مواردی که تنش روزمره زیاد میباشد میتواند از بروز بیخوابی پیشگیری کند.

درمان :
اضطراب: در درمان اضطراب خفیف تا متوسط موثر میباشد.
بیخوابی: اثر خواب آوری ملایمی دارد و روز بعد اختلال هشیاری برای فرد ایجاد نمیکند و بخصوص در روزهایی که فشارکاری و فکری زیاد بوده است، موثر است.
دردهای عصبی: در درمان دردهایی که منشاء عصبی دارند، موثر میباشد.
گر گرفتگی: در درمان گرگرفتگی دوران یائسگی موثر میباشد.
ترک اعتیاد: در مصرف توام با داروهای ترک اعتیاد باعث کاهش اضطراب، بیخوابی،اسپاسم عضلانی و دیگر علائم حین ترک اعتیاد میگردد.

موارد احتیاط و منع مصرف:
* در اطفال کوچکتر از ۲ سال منع مصرف دارد.
* در افراد بالای ۶۵ سال درمان با مقادیر کمتر شروع میگردد.

تداخلات داروئی:
* با اثر گذاشتن بر روی پلاکتها منجر به افزایش احتمال خونریزی مخصوصا” در حضور داروهای ضد انعقاد، میگردد.
* مصرف همزمان با داروهای
ضد تشنج : کاربامازپینCarbamazepine، فنی توئینPhenitoine، سدیم والپرواتValproate sodium
باربیتوراتها: فنوباربیتالPhenobarbital
بنزودیازپین ها: دیازپام Diazepam
ضد افسردگی سه حلقهای: امیتریپتیلن Amitriptilene
آنتی هیستامین ها: دیفن هیدرامین Diphenhydramine
منجر به افزایش حالت خواب آلودگی و اختلال هشیاری میگردد.
* مصرف توام با داروهای مهار کننده منو آمینو اکسیداز MAOI,s ممنوع است.

مصرف در دوران بارداری:
بعلت اثرات منقبض کننده بر روی عضلات رحم سقط زا بوده و مصرف آن ممنوع است.

مصرف در دوران شیردهی:
بدلیل ورود به شیر و اثرات نا شناخته مصرف آن ممنوع است.