تعویض گلدان
به مرور زمان کیفیت شیمیائی خاک تغییر نموده همچنین قابلیت نفوذپذیری آن کم شد و تهویه در خاک صورت نمیگیرد. بنابراین چنانچه خاک گلدان در موقع مناسب تعویض نگردد به تدریج موجب زرد شدن و ضعیف شدن گیاه میگردد در واقع مواد غذائی خاک گلدان بهتدریج توسط گیاه جذب شده نقصان مییابد بهطوری که تکافوی نیاز غذائی گیاه را نمیکند. بنابراین باید هر سال یکبار خاک گلدان را تعویض نمود البته در بعضی گیاهان نظیر نخلها، سیکاس و مرکبات که رشد بطئی دارند هر دو یا سه سال یکبار تعویض خاک گلدان کافیست ولی میتوان مقداری از خاک روی گلدان را برداشته و بهجای آن خاک قوی مخلوط با کود اضافه نمود. برخی گیاهان مانند کاکتوسها را میتوان چندین سال در یک گلدان نگهداری کرد. به آسانی میتوان زمان تعویض خاک گلدان را تشخیص داد. چون با کم شدن مواد غذائی خاک، برگهای گیاه کوچک و زرد شده و ریشه بهسرعت بهطرف جدار گلدان حرکت کرده توده متراکمی را بهوجود میآورد.
برای تعویض گلدان با انگشتان یک دست خاک گلدان را نگه دارید و سپس گلدان را وارونه نمائید. سپس آهسته لبه گلدان را به لبه میز بزنید تا ریشه گیاه با توده خاک از گلدان خارج شود. اگر ریشه بهصورت متراکم اطراف خاک گلدان را احاطه کرده بود تعویض گلدان با یک گلدان بزرگتر ضروری است. بهترین زمان برای تعویض خاک گیاهان آپارتمان اوائل بهار است ولی در موقع ظهور غنچه از تعویض گلدان خودداری نمائید. پس از قرار دادن سنگ یا تکهای سفال در تهگلدان بزرگتر، مخلوط خاک مناسبی را که قبلاً تهیه نمودهاید در داخل گلدان بریزید، میزان این خاک بهقدری باشد که پس از قرار دادن گیاه با مقداری خاک قبلی در داخل آن، سطح خاک گلدان در حدود ۵/۱سانتیمتر زیر لبه گلدان قرار بگیرد. پس از گذاشتن گیاه در گلدان جدید با انگشتان خاک را فشار داده و گلدان را حرکت میدهید تا خاک کاملاً نشست کند. چنانچه گلدان هنوز جای خالی برای خاک داشت کمی خاک به آن اضافه نمائید تا گلدان پر شود. پس از کاشت بلافاصله به گلدان آب دهید تا خاک قدیمی و خاک جدید هر دو مرطوب شده به هم بچسبند و فاصلهای بین آنها باقی نماند.
توجه کنید که هنگام تعویض خاک گلدان، خاک را مرطوب نمائید چون در صورتیکه خاک گلدان خشک باشد خاک از ریشه جدا شده و به تارهای کشنده گیاه صدمه وارد میکند. پس از کاشت گیاه در گلدان جدید، آن را در محلی نسبتاً گرم و مرطوب قرار دهید.
البته در مورد کاکتوسها قضیه فرق میکند و پس از تعویض گلدان باید چند روزی از آبیاری آنها خودداری نمود.